Zdzisław Hejduk


fot. Andrzej M. Bogusz [ze zbiorów Archiwum Teatru Alternatywnego]


ZDZISŁAW HEJDUK - ur. 16 grudnia 1941 roku w Gajkowicach; współtwórca i wieloletni dyrektor łódzkiego Teatru 77, jedna z ważniejszych postaci polskiego teatru alternatywnego.

Przez 34 lata istnienia Teatru 77 zrealizował na jego deskach wiele istotnych spektakli. Najważniejsze z nich: (1) Koło czy tryptyk (Grand Prix VIII Łódzkich Spotkań Teatralnych); (2) Spisek — debiut dramaturgiczny Z. Hejduka (Grand Prix Lubelskiej Wiosny Teatralnej w 1971 roku; nagroda za tekst i reżyserię na VIII Łódzkich Spotkaniach Teatralnych); (3-4) Pasja II i Retrospektywa — przedstawienia wielokrotnie nagradzane na festiwalach i przeglądach teatrów studenckich, a także prezentowane na Światowym Festiwalu Teatru w Nancy (1975), La Biennale di Venezia (1975) oraz na festiwalach w Gandawie, Belgradzie, Sarajewie i Sztokholmie; (5) Coraz trudniej kochać (nagroda za reżyserię na Ogólnopolskim Festiwalu Małych Form w Szczecinie w 1977 roku); (6) Skrzyżowanie — wspólne przedstawienie Teatru 77 i Teater 9 ze Sztokholmu (1978); (7) Wiosna Ludów — wspólne przedstawienie Teatru 77 i Divadlo Husa na Provazku z Brna (1980); (8) RAZEM — międzynarodowy projekt teatralny zrealizowany w 1983 roku pod patronatem Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „FOOLS” w Kopenhadze. W przedstawieniu na kanwie powieści J. A. Komenskiego Labirynt świata i raj serca obok Teatru 77 wzięły udział: Den Blaa Hest z Aarhus (Dania), Divadlo Husa na provázku z Brna (Czechy), Cardiff Laboratory Theatre (Walia); (9) Droga do Delf — międzynarodowy projekt teatralny, zainicjowany przez Z. Hejduka w 1984 i realizowany do 1992 roku. Wzięło w nim udział ponad 20 zespołów teatralnych oraz spora grupa twórców indywidualnych z wielu krajów Europy. Osobistego patronatu udzielili projektowi Prezydent Czech Václav Havel, Prezydent Węgier Arpad Göncs, vice-prezydent Ruchu Europejskiego Ernest Wistrich oraz Minister Kultury Francji Jack Lang. W ramach Przystanku Polskiego Hejduk zrealizował w Chełmnie n. Nerem przedstawienie plenerowe Psalm Chełmiński.; (10) Obsługiwałem angielskiego króla (nagroda Fringe First na Festiwalu w Edynburgu w 1992 roku); (11) Ja, Feuerbach — międzynarodowy projekt teatralny na kanwie sztuki Tankreda Dorsta. Polsko-brytyjska edycja tego przedstawienia była nominowana do nagrody Fringe First na Festiwalu w Edynburgu (1993); (12) Chochoły — przedstawienie zrealizowane na podstawie scenariusza Z. Hejduka przez Teatr 77 wspólnie z aktorami Stowarzyszenia „Arte Okzident” z Weimaru.

W latach 1997-2000 Z. Hejduk zorganizował w Łodzi cztery edycje Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Ziemia Obiecana”, w ramach którego Teatr 77 zrealizował kilka międzynarodowych projektów społeczno-artystycznych, m.in. cykl spektakli Podróż po łódzkiej Ziemi Obiecanej (ostatnie ogniwo cyklu prezentowane było podczas Festiwalu Dialogu Czterech Kultur).

Poza działalnością stricte artystyczną w ramach Teatru 77 Zdzisław Hejduk podejmował szereg działań organizatorskich, m.in.: (1) w latach 70. ubiegłego wieku organizował bodaj najważniejszy w tamtym czasie festiwal młodego teatru w Polsce — Łódzkie Spotkania Teatralne; (2) w 1977 roku wspólnie z Teater 9 ze Sztokholmu, Comuna Baires Teatro Laboratorio z Mediolanu, Rajatablas z Wenezueli oraz Jennifer Merin z Nowego Jorku Teatr 77 powołał do życia IFIT, czyli Międzynarodową Federację Teatru Niezależnego, pod sztandarem którego udało się zrealizować kilka poważnych międzynarodowych przedsięwzięć teatralnych.

W ciągu 34 lat kierowania Teatrem 77 Zdzisław Hejduk zrealizował 23 międzynarodowe projekty teatralne, co skłoniło władze Ruchu Europejskiego do powołania na bazie Teatru 77 Ośrodka Ruchu Europejskiego w Łodzi.

Obok występów na ww. festiwalach Teatr 77 uczestniczył również w Festiwalu w Avignon, w Międzynarodowym Festiwalu Sztuk Przedstawiających w Saõ Paulo i Kurytybie (1976) oraz prezentował swoje spektakle w Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Grecji, na Węgrzech, w Niemczech, we Włoszech, w Republice Czeskiej i na Słowacji.

Zdzisław Hejduk jest autorem dwóch książek: Moja podróż z Teatrem 77, Łódź 2007; Głosy z szuflady [dramaty/scenariusze], Kraków 2014.

W roku 2003 Zdzisław Hejduk przeżył rozległy wylew. Z dnia na dzień zmuszony był przerwać swoją aktywność zawodowo-artystyczną.

Zmarł 4 listopada 2020 roku, przeżywszy niespełna 79 lat.


fotografie Andrzeja M. Bogusza [ze zbiorów Archiwum Teatru Alternatywnego]:









Brak komentarzy:

Prześlij komentarz